Bewoners, boeren en bouwers

‘Dit is wat mij betreft het nieuwe normaal’

Architect Dennis Hauer over biobased woonzorggebouw De Grote Kreek

Sinds augustus 2023 is De Grote Kreek in Rotterdam Zuid in gebruik. Het is het eerste volledig in kruislaaghout uitgevoerde woon- en zorggebouw van Nederland. Het gebouw is 2400m2 groot en is een opvanglocatie met vijftig zorgunits en dagbesteding, gericht op bewoners die zorg en begeleiding krijgen van het Leger des Heils. Dennis Hauer was als architect betrokken bij het ontwerp en de ontwikkeling van De Grote Kreek en is enthousiast. ‘Dit is wat mij betreft het nieuwe normaal’.

De Grote Kreek wordt gekenmerkt door een hoge innovatieve- en duurzaamheidsambitie. Zo is de massief houten draagconstructie van kruislaaghout volledig demontabel en wordt een hoog percentage biobased- en circulaire materialen toegepast, waaronder houten geveldelen van Nederlands loofhout. VIOS Vastgoed is de opdrachtgever en verhuurder van het pand, het ontwerp is van Urban Climate Architects, een bureau dat in dit type duurzame oplossingen denkt.

Als we alle gebouwen in Nederland op deze wijze zouden bouwen is er geen stikstofprobleem voor de bouw

Houtbouw ideaal voor zorgcomplex
“Het gebouw heeft een volledig houten casco dat voor het grootste gedeelte ook in het zicht is”, vertelt Dennis Hauer, architect directeur bij Urban Climate Architects. “Dat ziet er prachtig uit en heeft een fijne uitstraling. Hout werkt ook vochtregulerend en heeft een positieve invloed op de beleving waardoor het bijdraagt aan een gezondere leefomgeving, een gezonder binnenklimaat en betere akoestiek in ruimten. Daarom zien we met name ook voor de zorg, zowel op sociaal als esthetisch niveau de voordelen.”

Het nieuwe zorgwoongebouw ligt in L-vorm om een bestaande pand heen en heeft een beschutte binnenplaats met tuin. Het gehele project past een op een bij de ambities van de gemeente Rotterdam op het gebied van klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen. Het heeft een wadi, een biodiverse tuininrichting en groengevels.

Het nieuwe normaal
Het gebouw slaat ongeveer 570.000 kg CO2 op in de toegepaste houtproducten. Het wordt voor 80% uit biobased en circulaire materialen gerealiseerd. Het project is ook zeer energiezuinig en wordt 85% van het eigen verbruik opgewekt door de PV-panelen op het dak. Hauer: “Dit is wat mij betreft het nieuwe normaal. Als we alle gebouwen in Nederland op deze wijze zouden bouwen is er geen stikstofprobleem voor de bouw. Wij zien dat het kan. We willen ook niet anders meer bouwen en dagen iedereen uit om dit ook te doen.

Gebouwen voor iedereen
“Om op deze manier te gaan ontwerpen en bouwen is er enerzijds meer kennis en kunde nodig in de markt voor het toepassen van biobased materialen. Anderzijds is het ook zaak dat er snel wet- en regelgeving komt die dit stimuleert. Daarnaast zullen leveranciers zich ook moeten inzetten om de beperkingen van biobased materialen op te lossen. Denk bijvoorbeeld aan certificering ten behoeve van brandveiligheid.”, zegt Hauer. “We hebben hier laten zien dat je met een bescheiden budget hoge ambities kan bereiken. Dat past ook in onze visie op duurzaam en biobased ontwerpen: het gaat niet om exclusiviteit voor de happy few, maar om gebouwen voor iedereen.”

CLT (Cross Laminated Timber), ofwel kruislaaghout is een innovatief houtbouwproduct. De sterke, massief houten constructieplaten zijn opgebouwd uit drie of meer lagen kruislings verlijmde vuren lamellen. Ze worden vooral gebruikt als vloer-, wand- of dakelementen en zijn een volwaardige vervanging voor metselwerk of beton.

Constructief sterk
Kruislaaghout is constructief bijzonder sterk. De kruislinkse verlijming wordt onder hoge druk samengeperst. Dat verhoogt de belastingcapaciteit en maakt de platen stabiel en stijf: het uitzetten, krimpen of vervormen van het hout is tot een minimum beperkt. CLT is bij uitstek geschikt voor hoogbouw, maar door zijn karakteristieke uitstraling wordt het ook veel toegepast in de woningbouw.