1. Wat houdt deze prijsvraag in?

Stedenbouwkundigen, landschapsarchitecten en architecten konden zich vanaf januari 2022 aanmelden voor deelname aan de openbare ontwerpprijsvraag Een nieuwe bouwcultuur – ontwerpprijsvraag biobased en natuurinclusief bouwen in Oirschot. De prijsvraag in Oirschot is de eerste prijsvraag binnen het programma Een nieuwe bouwcultuur, waarmee het College van Rijksadviseurs biobased en natuurinclusief bouwen wil stimuleren. Doel van dit initiatief is om vernieuwing en versnelling samen te laten vallen met de verduurzaming van de woningbouw, waarbij de bouw in balans is met zijn natuurlijke omgeving. 

2. Wat was vraag aan de deelnemende teams?

De ontwerpprijsvraag had betrekking op de locatie De Kemmer-Eindhovensedijk in Oirschot. De komende 10-15 jaar is daar plek voor 400 woningen. De gemeente Oirschot vroeg stedenbouwkundigen, landschapsarchitecten en architecten op om een stedenbouwkundige visie te ontwikkelen die de landschappelijke kwaliteiten versterkt en het beste van de mogelijkheden van biobased en natuurinclusief bouwen benut. De gemeente was voor een deelgebied bovendien op zoek naar inspirerende ontwerpen en businesscases, die laten zien dat biobased en natuurinclusief bouwen haalbaar, betaalbaar en schaalbaar is binnen een duurzame gebiedsontwikkeling.

3. Welk ontwerp heeft gewonnen?

Het team van stedenbouwkundige Dirk van Peijpe (De Urbanisten), architect Daan Bruggink (ORGA) en landschapsarchitect Sander Rombout (Copijn) werd door de jury als winnaar van de prijsvraag aangewezen. De ontwerpers van het winnende plan Nieuwe Oogst willen cultuur en natuur opnieuw in harmonie brengen. De jury sprak van een sterke, integrale inzending met een overtuigende inclusieve benadering. Zij acht de kans op realisatie van dit plan het grootst en heeft hoge verwachtingen van de beleving en de educatieve werking die ervan uit kan gaan.

Voor de beide andere plannen sprak de jury grote waardering uit. Zij hoopt ook de vele ideeën die door deze teams naar voren zijn gebracht zullen bijdragen aan de ontwikkeling van een nieuwe bouwcultuur.

4. Waarom is deze ontwerpprijsvraag belangrijk?

Ontwerpend onderzoek is belangrijk in de zoektocht naar hoe biobased bouwen op elk ruimtelijk schaalniveau ingezet kan worden. Met ontwerpend onderzoek kunnen teams kansen, knelpunten en belangen in beeld brengen en ambities vertalen naar oplossingen op straatniveau. De verbeeldingskracht van ontwerpers helpt om mensen mee te nemen naar een wereld die ze nog niet kennen. Rekenen is daarbij net zo belangrijk als tekenen. Nu er breder over kwaliteit en dus ook over opbrengsten wordt nagedacht, is er ook behoefte aan een nieuwe manier van waarderen en rekenen. Met de nieuwe rekenmodellen kun je onderzoeken of je het project daadwerkelijk gefinancierd kunt krijgen. Is een bank bijvoorbeeld ook in staat om op deze manier naar ‘waarde’ te kijken?

De volgende gemeente die de ontwerpprijsvraag biobased en natuurinclusief bouwen heeft uitgeschreven is Zwolle. Ook Zwolle is van plan om het winnende ontwerp straks uit te voeren.